0

Hoe bereid je een goede landschapsfoto voor?

Thom Brouwer • jan. 17, 2021

De werkwijze van landschapsfotografen

Hoe komt het dat sommige fotografen altijd maar ‘raak’ schieten? Alles wat ze maken lijkt onder de beste omstandigheden te zijn gedaan, met het geluk aan hun zijde…
Geluk is hier eigenlijk het verkeerde woord, het is vooral de voorbereiding die maakt dat ze keer op keer mooie platen kunnen afleveren. Je leest er meer over in deze blogpost.

Wees voorbereid
Voorbereiding zit hem in een tal van zaken. De wekker zetten en je tas pakken is daarin nog het makkelijkst (al is in mijn geval de wekker niet negeren misschien wel het moeilijkst). De echte voorbereiding begint met het hebben van een idee: je hebt een bepaalde foto in gedachten en gaat daarmee aan de slag. Vervolgens zet je stappen om de plek te verkennen waar je wilt fotograferen, plan je de beste tijd voor je foto en houd je nauwlettend de weersvoorspelling in de gaten.

Wat ga je vastleggen?
Allereerst moet je natuurlijk weten wát je wilt fotograferen. Ga je voor een bekende plek of juist een verborgen pareltje dat nog niemand heeft ontdekt? 
Dit laatste zal lastiger zijn (zeker in deze tijd waarin alles wat los en vast zit wordt gefotografeerd), maar het is niet onmogelijk. Ga na wat in jouw directe omgeving mooie locaties zijn en ga er eens kijken. Misschien vind je zomaar iets wat goed zou kunnen werken in een landschapsfoto.

Verkenning
Of je nu een bekende of minder bekende plek wilt vastleggen, het is goed om eerst eens een verkenningsronde te doen. Dit kan natuurlijk gewoon op de locatie. Als je geen zin hebt om eerst een stuk te rijden voor alleen een kijkje, dan kun je ook inspiratie opdoen op social media. Vaak krijg je al een idee van hoe de omgeving er uit ziet door de foto’s die hier gemaakt zijn. 

Neem bijvoorbeeld de vuurtorens bij Dishoek. Afgaande op een aantal foto’s, dan weet je dat er een pad langs een van de vuurtorens loopt. Dat kan interessant zijn voor je compositie. Als je een foto erbij pakt die van wat verder af is genomen, dan zie je weer wat meer het totaalplaatje. 
Het landschap van Dishoek

Daarnaast is Google ook je vriend. Via Google Maps, maar vooral ook met Google Earth, kun je een gedetailleerd overzicht krijgen van het landschap. Je kunt zelfs een 3D indruk met hoogteverschillen inzien, zodat je een goed uitkijkpunt kunt kiezen. Dit alles zorgt ervoor dat je al goed geïnformeerd kan zijn, nog voordat je ooit op de locatie zelf bent geweest.

Timing

Nu heb je een idee van de locatie en het onderwerp wat je wilt vastleggen. Dan kun je er op een heldere, klaarlichte dag naar toe gaan, je foto nemen, en weer tevreden huiswaarts keren. Eenmaal thuis kijk je naar je foto, maar dan zit er toch iets niet helemaal lekker. Er lijkt wat aan te ontbreken. Wat je mist zijn de juiste lichtomstandigheden.


Op klaarlichte dag heb je namelijk vaak moeilijke omstandigheden: keihard licht met zware contrasten tussen licht en schaduw en weinig sprankelende kleuren. Niet al te vleiend voor je foto.


Het gouden uur

Misschien heb je al eens van die term gehoord, het ‘gouden uurtje’. Dit is het uur vóór zonsondergang en ná zonsopkomst, waarin de zon laag over het landschap hangt. Dit zorgt voor een meer levendig landschap met zachter licht. Bij bijvoorbeeld een heldere zonsondergang zorgt het voor een gouden gloed, wat meteen lekker zomers aanvoelt. Zo raakt de emotie eigenlijk al meteen meer betrokken in het geheel: er zullen maar weinig mensen zijn die niet een fijn gevoel krijgen bij een warm en zomers tafereel.

Warme gloed over het strand

Kleur

Er gebeurt nog iets moois op het moment dat de zon laag hangt: er treden in de lucht meer kleuren naar voren. Nu was natuurkunde niet mijn beste vak op school, maar ik kan er wel kort iets over uitleggen: wanneer de zon lager staat, doen de lichtstralen er langer over om de plek waar jij staat te bereiken. Daardoor verstrooien de stofdeeltjes in de atmosfeer het licht voor een deel in het spectrum van kleuren. Op die manier ontstaan er met name meer gele, oranje en rode tinten in de lucht.


Een landschap met kleur wordt natuurlijk al een stuk interessanter dan een saai grijs geheel. Zorg dus dat je in het geval van een zonsondergang weet hoe laat die plaatsvindt, zodat je minimaal een uur van te voren op je locatie kunt zijn.

Verkleuringen aan de horizon

Weersomstandigheden

Naast de juiste tijdsplanning, is het ook belangrijk om de weersomstandigheden in de gaten te houden. Je kan perfect rekening houden met dat gouden uurtje, maar als je op je verkende locatie staat en er hangt een dicht pak wolken, dan komt dat magische licht daar écht niet doorheen.


Verschillende weersomstandigheden leveren ook nog eens verschillende beelden op. Hierbij moet je vooral kijken wat je voor ogen hebt in je foto. Wil je een zomers beeld hebben, dan zal een heldere zonsondergang waarschijnlijk je voorkeur hebben. Misschien wil je wel meer dramatiek in je foto, dan werken donkere wolken juist weer wél. Check van te voren dus de weersvoorspellingen.

Weersomstandigheden in landschapsfotografie

Wolken

Over het algemeen maakt een mooie wolkenlucht het beeld dynamischer, én je hebt meer kans op mooie kleuren in de lucht. Het zonlicht schijnt namelijk ook op die wolken, ook nog ná zonsondergang (en vóór zonsopkomst). Bij het juiste type bewolking, kun je soms ware kleurenspektakels voorgeschoteld krijgen, met tinten van geel tot paars.


Als je de kans op het meemaken van deze kleurspektakels wilt vergroten, dan zul je de typen bewolking moeten leren herkennen. Vaak is laag hangende bewolking niet al te best voor je foto’s, omdat die het zonlicht nogal kunnen blokkeren. Midden- en hoge bewolking scoren dan juist wél weer goed op de kleurmeter.

Verschillende typen wolken in landschapsfotografie

Zonstand

De beste tip die ik je kan geven is deze: investeer eenmalig een tientje ‘Photopills’ of ‘the Photographer’s Ephemeris’ en je hebt jarenlang plezier. Met deze apps kun je onder andere de zonstand op een specifiek moment in tijd aflezen. Hierdoor kun je een heel gerichte planning maken, waarbij bijvoorbeeld de zon precies bij je hoofdonderwerp ondergaat. Zo wordt een compositie van te voren uitdenken een stuk eenvoudiger. 

De aanhouder wint
Een gedegen planning kan dus bijzondere beelden opleveren. Door beslissingen te nemen op kennis van je locatie, de juiste licht- en weersomstandigheden vergroot je simpelweg je kans op mooie momenten. Natuurlijk blijft er een factor geluk bestaan, soms tref je het en soms niet. Het komt vaak voor dat je meerdere keren naar dezelfde locatie zal moeten afreizen, om toch dat perfecte shot te krijgen. Blijf gaan totdat jij zélf tevreden bent.


Tot slot

Nu ga ik tot slot even mijn hele betoog voor een goede voorbereiding onderuit halen. Natuurlijk kun je ook op pad gaan zónder een plan. Uiteraard doe ik dit zelf ook geregeld. Soms is het juist leuk om op een locatie te zijn, en gewoon te kijken wat het landschap op dat moment te bieden heeft. De ene keer zal je aan de kust bij laag water een mooi lijnenspel krijgen in het zand, wat iedere keer weer verschillend is.
De andere keer tref je misschien wel veel schuimkoppen rond de golfbrekers bij onstuimig weer. Voor mij persoonlijk is de kust iedere keer weer een speeltuin waarin je je kunt uitleven. Blijf om je heen kijken, ga er in op en geniet.

Heb jij iets gehad aan dit blog, of heb je zelf ook nog onmisbare tips? Ik hoor het graag in de comments!

door Thom Brouwer 14 mei, 2024
De avond en nacht van vrijdag 10 mei is er één die ik nooit meer zal vergeten. Op die avond werd een sterke activiteit van het noorderlicht voorspeld, maar wat er in die bewuste nacht plaatsvond, daar had niemand van durven dromen. In dit blog lees je mijn ervaringen tijdens dit ongekende spektakel en zie je wat voor mij de absolute kers op de taart was.
door Thom Brouwer 26 nov., 2023
5 redenen om de Zeeuwse kust in het najaar te bezoeken
door Thom Brouwer 04 jun., 2023
Walcheren heeft prachtige locaties te bieden voor (landschaps)fotografie. In dit blog lees je 10 favorieten die bezocht moet hebben!
door Thom Brouwer 28 jan., 2023
Het KW Revolution Filter systeem is het nieuwste circulaire filtersysteem van Kase. De naam van de kit impliceert nogal een baanbrekende verbetering ten opzichte van de voorgaande systemen. Kan Kase dit ook daadwerkelijk waar maken?
door Thom Brouwer 18 dec., 2021
Het afgelopen jaar is voor mij een jaar geweest van persoonlijke groei. Eind 2020 had ik mezelf een aantal doelen gesteld voor 2021. Ik heb tijd genomen om na te denken welke richting ik op wil met mijn fotografie en welke stappen ik daarvoor wil gaan zetten, stappen waarvan de eerste inmiddels gezet zijn. Benieuwd wat ik zoal gedaan en geleerd heb dit jaar? Je leest het in dit blog.
door Thom Brouwer 07 dec., 2021
Misschien vraag je je af welke apparatuur je goed kunt gebruiken aan zee, of met welke apparatuur ik mijn beelden maak. In deze blog kun je zien waar ik zoal mee werk.
door Thom Brouwer 22 nov., 2021
Jouw keuze voor je lens bepaalt jouw resultaat
door Thom Brouwer 27 dec., 2020
2020 is een jaar geweest als geen ander. In deze blogpost deel ik hoe ik dit jaar persoonlijk heb beleefd.
Welke fotografeer-stand gebruik je bij landschapsfotografie?
door Thom Brouwer 04 okt., 2020
In deze blogpost lees je welke fotografeer-stand je het beste kunt gebruiken in landschapsfotografie, en de uitdagingen hierbij!
Fotograferen in landschap met lange sluitertijd voor prachtige en surrealistische beelden
door Thom Brouwer 06 sep., 2020
Door met lange sluitertijden te werken kun je prachtige en surrealistische beelden maken. In deze blogpost lees je hoe je dit doet!
Meer posts
Share by: